حساسیت غذایی:
در ابتدا یک مقدمهای راجع به حساسیت غذایی بیان میکنیم تا یک ذهنیت کلی راجع به حساسیت غذایی داشته باشید.
هنگامی که سیستم ایمنی پت شما بعضی از غذاها و یا ترکیبات آنها را مهاجم تلقی کند و به آنها واکنش نشان دهد، حساسیت غذایی اتفاق میافتد و نتیجهی نهایی این پاسخ ایمنی به شکل عوارض پوستی و یا عوارض گوارشی نمود خارجی پیدا میکند. گاهی اوقات، بعضی از پتها عوارض پوستی و عوارض گوارشی را همزمان تجربه میکنند. پس اگر سگ یا گربه شما هم تجربهایی از علائم پوستی و یا علائم گوارشی داشته است تا انتهای این مطلب را مطالعه کنید.
حساسیت میتواند نسبت به مواد غذایی، انگل های خارجی و حشرات، گرد و خاک و یا عوامل محیطی باشد. حتی مجموعهای از این موارد هم میتوانند همراه با هم بروز پیدا کنند. اما در این مقاله ما به حساسیت غذایی خواهیم پرداخت.
آلرژنها یا مواد حساسیتزا ترکیباتی هستند که باعث تحریک سیستم ایمنی میشوند. رژیم غذایی سگها و گربهها سرشار از پروتئین، مواد افزودنی و رنگ های خوراکی است که میتوانند عامل بروز حساسیت باشند اما اینها تنها منابع ایجاد کنندهی حساسیت غذایی نیستند و هرگونه مادهی غذایی میتواند باعث بروز حساسیت بشود.
یکی از معمولترین آلرژنهای غذایی که باعث ایجاد حساسیت میشود همین پروتئینها هستند. پروتئین ها ممکن است در بدن تغییر کنند و یا با موادی ترکیب شوند که سیستم ایمنی آنها را به عنوان یک مهاجم خارجی بشناسد و به آن حمله کند. نتیجهی این حمله، بروز علائم حساسیت است.
پروتئین ها در کدام ماده غذایی وجود دارند؟
گوشت قرمز، گوشت مرغ، لبنیات، تخم مرغ و سویا و… حاوی پروتئین هستند.گربهها عمدتا به ماهی هم حساسیت نشان میدهند.
طی تحقیقات انجام شده ۱۳٪ سگها و ۴٪ گربهها به گندم حساسیت دارند.
یک مطلب مهم که باید بدانیم این است که حساسیت غذایی زمانی اتفاق میافتد که سیستم ایمنی قبلا در معرض آن ماده غذایی قرار گرفته باشند، پس در واقع ممکن است پت شما حتی به غذاهایی که ماهها و یا سال ها خوردهاند هم حساسیت نشان بدهد.
حساسیت غذایی ممکن است در هر سنی بروز پیدا کند. یعنی حیوانات از چند ماهگی تا چند سالگی که بالغ هستند دچار این عارضه میشوند. پس درواقع همهی سگها و یا گربهها امکان ابتلا به حساسیت غذایی را دارند اما بعضی از نژاد های سگ مثل پاگ، باکسر و تریر های پا بلند و در گربهها نژادهایی مثل سیامی ممکن است بیشتر مستعد بروز حساسیت باشند. باید دقت کنید که پت شما با این حساسیت به دنیا نمیآید بلکه در طول زمان سیستم ایمنی بدن آنها به این گونه مواد غذایی حساس میشود.
یکی از علائم حساسیت غذایی مشکلات پوستی از جمله خارشهای غیرفصلی، قرمزی، التهاب و یا ریزش موی موضعی در گوشها، صورت، کف دست و پاها، اطراف مقعد و یا در سطع شکمی است که امکان دارد با گذشت زمان این ریزش مو گستردهتر شود و ناحیهی وسیعتری را درگیر کند. ممکن است سگ و یا گربهی شما به علت داشتن علائم، دم و یا دست و پای خود را گاز بگیرد و گاهی حتی پوست آنها از شدت خارش زخم میشود.
گاهی اوقات میکروارگانیسمهای دیگر مثل باکتری ها و قارچ ها هم بر این مشکلات پوستی اضافه میشود و باعث ایجاد درگیری شدیدتری میشود. علائم گوارشی که بیشتر در گربهها بروز پیدا میکند، مانند اسهال و یا استفراغ بروز پیدا خواهند کرد .۳۰٪ پتهایی که دچار حساسیت غذایی هستند، علائمگوارشی را بروز میدهند.
تشخیص:
تشخیص حساسیت غذایی دشوار است و به زمان نیاز دارد.
شما باید به دامپزشک مراجعه کنید.دامپزشک شما معاینه کامل را انجام خواهند داد. بعضی از آزمایشها از جمله آزمایش خون، نمونه برداری از بزاق و حتی نمونه برداری از موی سگ و یا گربهی شما انجام خواهد شد. گاهی حتی تستهای حساسیت داخل پوستی انجام میشود اما اینگونه تستهای تشخیصی در ایران رایج نیستند.
حتما توجه داشته باشید که تمام اطلاعات راجع به رژیم غذایی، تشویقی ها و مکملهایی که به سگ و یا گربهی خود میدهید را با دقت برای دامپزشک شرح دهید. همچنین هرگونه اطلاعات درمورد هرگونه دارویی که پت شما مصرف کرده است را به دامپزشک بگویید.
دقت داشته باشید تمام موارد را با جزئیات کامل بیان کنید.
برای تشخیص نهایی، با مشورت دامپزشک تمام مواد غذایی که احتمال ایجاد حساسیت را دارند بصورت آزمایشی و دورهای از رژیم غذایی سگ و یا گربهی خود حذف کنید. این رژیم غذایی ازمایشی حداقل ۸ هفته باید ادامه داشته باشد و در طول این زمان ممکن است دامپزشک برای پت شما رژیم غذایی ای طراحی کند که تمام ریزمغذیها را داشته باشد تا پت شما دچار کمبود مواد غذایی نشود.
اگر در حین محدودیت رژیم غذایی علائم بیماری پت شما بهبود یافت، این بهبود علائم به احتمال زیاد به علت حذف آن ماده آلرژن از رژیم غذایی است. بهبود علائم پوستی ممکن است طولانی تر از بهبود علائم گوارشی باشد و نیاز به زمان بیشتری داشته باشد. اگر علائم پایدار بود و یا شدت یافت، هنوز ماده آلرژن در رژیم غذایی پت شما وجود دارد و با مشورت دامپزشک باید مادهی غذایی دیگری که احتمال بروز حساسیت به آن وجود دارد از رژیم غذایی حذف شود. بعد از یافتن ماده آلرژن دیگر نباید حتی مقدار کمی از آن ماده غذایی توسط پت شما مصرف شود.
در صورت مصرف غذای خشک، میتوانید غذاهای خشک هایپوآلرژن را تهیه کنید. غذاهای هایپوآلرژن باعث بروز حساسیت غذایی نخواهند شد. هنگام تهیهی تشویقی و یا مکملها باید ترکیبات روی لیبل آنها را مطالعه کنید تا مطمئن شوید آن مادهی غذایی که پت شما به آن حساسیت دارد در ترکیبات آن به کار نرفته باشد.
تشخیص تفریقی:
حساسیتها باید از بیماریهایی که علائم مشابه با حساسیت ایجاد میکنند تفریق داده شوند. این بیماری ها شامل موارد زیر میشوند:
- عفونت مزمن راجعهی گوش
- بیماریهای عفونی پوستی
- بیماریهای قارچی
- بیماریهای انگلی
- اختلالات هورمونی
- بیماریهای خود ایمنی پوستی
- سرطانها و تومورهای پوستی
درمان حساسیت غذایی:
درمان علائم حساسیت غذایی بسیار زمانبر خواهد بود و شما باید صبر داشته باشید. حساسیت غذایی در تمام طول عمر سگ و یا گربهی شما همراهش خواهد بود. برای بهبود علائم در صورت صلاح دید دامپزشک، داروهایی از قبیل آنتی هیستامین برای کنترل خارش تجویز خواهند شد. اگر پت شما درگیرعفونت ثانویه هم شده باشد دامپزشک برای کنترل عفونت آنتی بیوتیک تجویزخواهد کرد.
یکی دیگر از مواردی که ممکن است دامپزشک تجویز کند اسیدهای چرب هستند. مصرف اسیدهای چرب در هنگام بروز حساسیت غذایی بسیار مفید است. اسیدهای چرب باعث میشود بدن پروستاگلدینها (که باعث بروز علائم هستند) را تولید نکند. تحقیقات نشان داده است استفاده از اسیدهای چرب ۴۰٪ باعث بهبود علائم میشود و میزان مصرف داروهای درمانی دیگر را هم کاهش میدهد. همچنین باعث میشوند در بدن بصورت طبیعی آنتی هیستامین تولید شود.
استفاده از اسیدهای چرب باید حداقل ۲ تا ۳ ماه ادامه داشته باشد تا بتواند اثرات خود را نشان دهد. اما با این حال بهترین و اصلی ترین راه درمان، حذف کامل آن ماده غذایی از رژیم غذایی است.
گاهی علائم حساسیت با شدت بیشتری بروز میکنند. مانند التهاب شدید صورت و یا حتی مشکلات شدید تنفسی که شرایط اورژانسی را پدید میآورند که به سرعت باید به دامپزشکی مراجعه کنید تا اقدامات درمانهای اورژانسی انجام شود.
یکی از انواع رژیم غذایی برای پتهای مبتلا به حساسیت غذایی استفاده از غذاهای حاوی پروتئین هیدرولیز شده است. پروتئین هیدرولیز شده، از همان منابع پروتئینی معمول است اما به مولکول های بسیار کوچک شکسته شده است. در این صورت سیستم ایمنی به آنها واکنش نشان نخواهند داد.
بایدها:
- لیستی از تمام مواد غذایی مورد مصرف سگ یا گربهی خود تهیه کرده و به دامپزشک ارائه دهید.
- تاریخچهی تمام داروهای مصرف شده توسط سگ یا گربهی خود را به دامپزشک اطلاع دهید.
- حتی مقدار کمی از مادهی حساسیتزا میتواند مشکلات جدی برای پت شما بوجود بیاورد پس هیچگاه، حتی مقدار کمی از مادهی حساسیت زا را در رژیم غذایی پت خود قرار ندهید.
- درمان حتما زیر نظر دامپزشک باید انجام شود و هیچگاه بدون مشورت دامپزشک به پت خود داروهای درمانی ندهید.
- تمام اعضای خانوادهی خود را در جریان این حساسیت غذایی قرار دهید تا سهوا باعث بروز مجدد علائم نشوند.
- استفاده از غذاهای بدون مادهی افزودنی در رژیم غذایی
- اگر نیاز است که پت خود را پانسیون کنید، حتما باید مسئول پانسیون را در جریان حساسیت غذایی سگ یا گربهی خود قرار دهید.
ممکن است حساسیت به دیگر مواد غذایی هم ایجاد شود پس این باید هر از گاهی توسط دکتر مجددا چک شود و نیاز به معاینات دورهای دارد. این موارد باید به صورت همیشگی رعایت شوند. در صورت بروز مجدد علائم سریعا باید به دامپزشک مراجعه شود.
چه زمانی به دامپزشک مراجعه کنیم؟
- در صورت بروز علائم حساسیت که در قسمت بالا بیان شد.
- اگر قادر به تنظیم برنامه غذایی صحیح برای سگ و یا گربهی خود نیستید، از دکتر دامپزشک برای تنظیم یک رژیم غذایی صحیح کمک بگیرید.
- اگر در هنگام رژیم غذایی آزمایشی محدود شده، پت شما برای مدت طولانی غذا نخورد، حتما به دامپزشک مجددا مراجعه کنید و شرایط را شرح دهید.
پیشگیری از بروز حساسیت غذایی:
پیشگیری از بروز حساسیت در بسیاری از موارد امکان پذیر نیست. اما یکی از راههایی که میتواند کمک کننده باشد، تنوع در رژیم غذایی است. تنوع باعث میشود بدن به طور پیوسته در معرض ترکیبات غذایی یکسان نباشد. اغلب صاحبان پت از ایجاد تنوع در رژیم غذایی به علت احتمال ایجاد اسهال و یا استفراغ میترسند. اگر تصمیم دارید که در رژیم غذایی پت خود تنوع ایجاد کنید حتما با دامپزشک مورد اطمینان خود مشورت کنید. دقت کنید که این تغییرات غذایی به یکباره نباشد و این تغییرات گام به گام و آهسته اعمال شود.
در صورت بروز هرگونه حساسیت غذایی و نیاز به راهنمایی، میتوانید با ما تماس برقرار کنید. بیمارستان دامپزشکی اکسیژن به صورت شبانهروزی آماده ارائه خدمات به شما میباشد.
منبع: Clinical veterinary advisor fourth edition
حساسیت غذایی:
در ابتدا یک مقدمهای راجع به حساسیت غذایی بیان میکنیم تا یک ذهنیت کلی راجع به حساسیت غذایی داشته باشید.
هنگامی که سیستم ایمنی پت شما بعضی از غذاها و یا ترکیبات آنها را مهاجم تلقی کند و به آنها واکنش نشان دهد، حساسیت غذایی اتفاق میافتد و نتیجهی نهایی این پاسخ ایمنی به شکل عوارض پوستی و یا عوارض گوارشی نمود خارجی پیدا میکند. گاهی اوقات، بعضی از پتها عوارض پوستی و عوارض گوارشی را همزمان تجربه میکنند. پس اگر سگ یا گربه شما هم تجربهایی از علائم پوستی و یا علائم گوارشی داشته است تا انتهای این مطلب را مطالعه کنید.
حساسیت میتواند نسبت به مواد غذایی، انگل های خارجی و حشرات، گرد و خاک و یا عوامل محیطی باشد. حتی مجموعهای از این موارد هم میتوانند همراه با هم بروز پیدا کنند. اما در این مقاله ما به حساسیت غذایی خواهیم پرداخت.
آلرژنها یا مواد حساسیتزا ترکیباتی هستند که باعث تحریک سیستم ایمنی میشوند. رژیم غذایی سگها و گربهها سرشار از پروتئین، مواد افزودنی و رنگ های خوراکی است که میتوانند عامل بروز حساسیت باشند اما اینها تنها منابع ایجاد کنندهی حساسیت غذایی نیستند و هرگونه مادهی غذایی میتواند باعث بروز حساسیت بشود.
یکی از معمولترین آلرژنهای غذایی که باعث ایجاد حساسیت میشود همین پروتئینها هستند. پروتئین ها ممکن است در بدن تغییر کنند و یا با موادی ترکیب شوند که سیستم ایمنی آنها را به عنوان یک مهاجم خارجی بشناسد و به آن حمله کند. نتیجهی این حمله، بروز علائم حساسیت است.
پروتئین ها در کدام ماده غذایی وجود دارند؟
گوشت قرمز، گوشت مرغ، لبنیات، تخم مرغ و سویا و… حاوی پروتئین هستند.گربهها عمدتا به ماهی هم حساسیت نشان میدهند.
طی تحقیقات انجام شده ۱۳٪ سگها و ۴٪ گربهها به گندم حساسیت دارند.
یک مطلب مهم که باید بدانیم این است که حساسیت غذایی زمانی اتفاق میافتد که سیستم ایمنی قبلا در معرض آن ماده غذایی قرار گرفته باشند، پس در واقع ممکن است پت شما حتی به غذاهایی که ماهها و یا سال ها خوردهاند هم حساسیت نشان بدهد.
حساسیت غذایی ممکن است در هر سنی بروز پیدا کند. یعنی حیوانات از چند ماهگی تا چند سالگی که بالغ هستند دچار این عارضه میشوند. پس درواقع همهی سگها و یا گربهها امکان ابتلا به حساسیت غذایی را دارند اما بعضی از نژاد های سگ مثل پاگ، باکسر و تریر های پا بلند و در گربهها نژادهایی مثل سیامی ممکن است بیشتر مستعد بروز حساسیت باشند. باید دقت کنید که پت شما با این حساسیت به دنیا نمیآید بلکه در طول زمان سیستم ایمنی بدن آنها به این گونه مواد غذایی حساس میشود.
یکی از علائم حساسیت غذایی مشکلات پوستی از جمله خارشهای غیرفصلی، قرمزی، التهاب و یا ریزش موی موضعی در گوشها، صورت، کف دست و پاها، اطراف مقعد و یا در سطع شکمی است که امکان دارد با گذشت زمان این ریزش مو گستردهتر شود و ناحیهی وسیعتری را درگیر کند. ممکن است سگ و یا گربهی شما به علت داشتن علائم، دم و یا دست و پای خود را گاز بگیرد و گاهی حتی پوست آنها از شدت خارش زخم میشود.
گاهی اوقات میکروارگانیسمهای دیگر مثل باکتری ها و قارچ ها هم بر این مشکلات پوستی اضافه میشود و باعث ایجاد درگیری شدیدتری میشود. علائم گوارشی که بیشتر در گربهها بروز پیدا میکند، مانند اسهال و یا استفراغ بروز پیدا خواهند کرد .۳۰٪ پتهایی که دچار حساسیت غذایی هستند، علائمگوارشی را بروز میدهند.
تشخیص:
تشخیص حساسیت غذایی دشوار است و به زمان نیاز دارد.
شما باید به دامپزشک مراجعه کنید.دامپزشک شما معاینه کامل را انجام خواهند داد. بعضی از آزمایشها از جمله آزمایش خون، نمونه برداری از بزاق و حتی نمونه برداری از موی سگ و یا گربهی شما انجام خواهد شد. گاهی حتی تستهای حساسیت داخل پوستی انجام میشود اما اینگونه تستهای تشخیصی در ایران رایج نیستند.
حتما توجه داشته باشید که تمام اطلاعات راجع به رژیم غذایی، تشویقی ها و مکملهایی که به سگ و یا گربهی خود میدهید را با دقت برای دامپزشک شرح دهید. همچنین هرگونه اطلاعات درمورد هرگونه دارویی که پت شما مصرف کرده است را به دامپزشک بگویید.
دقت داشته باشید تمام موارد را با جزئیات کامل بیان کنید.
برای تشخیص نهایی، با مشورت دامپزشک تمام مواد غذایی که احتمال ایجاد حساسیت را دارند بصورت آزمایشی و دورهای از رژیم غذایی سگ و یا گربهی خود حذف کنید. این رژیم غذایی ازمایشی حداقل ۸ هفته باید ادامه داشته باشد و در طول این زمان ممکن است دامپزشک برای پت شما رژیم غذایی ای طراحی کند که تمام ریزمغذیها را داشته باشد تا پت شما دچار کمبود مواد غذایی نشود.
اگر در حین محدودیت رژیم غذایی علائم بیماری پت شما بهبود یافت، این بهبود علائم به احتمال زیاد به علت حذف آن ماده آلرژن از رژیم غذایی است. بهبود علائم پوستی ممکن است طولانی تر از بهبود علائم گوارشی باشد و نیاز به زمان بیشتری داشته باشد. اگر علائم پایدار بود و یا شدت یافت، هنوز ماده آلرژن در رژیم غذایی پت شما وجود دارد و با مشورت دامپزشک باید مادهی غذایی دیگری که احتمال بروز حساسیت به آن وجود دارد از رژیم غذایی حذف شود. بعد از یافتن ماده آلرژن دیگر نباید حتی مقدار کمی از آن ماده غذایی توسط پت شما مصرف شود.
در صورت مصرف غذای خشک، میتوانید غذاهای خشک هایپوآلرژن را تهیه کنید. غذاهای هایپوآلرژن باعث بروز حساسیت غذایی نخواهند شد. هنگام تهیهی تشویقی و یا مکملها باید ترکیبات روی لیبل آنها را مطالعه کنید تا مطمئن شوید آن مادهی غذایی که پت شما به آن حساسیت دارد در ترکیبات آن به کار نرفته باشد.
تشخیص تفریقی:
حساسیتها باید از بیماریهایی که علائم مشابه با حساسیت ایجاد میکنند تفریق داده شوند. این بیماری ها شامل موارد زیر میشوند:
- عفونت مزمن راجعهی گوش
- بیماریهای عفونی پوستی
- بیماریهای قارچی
- بیماریهای انگلی
- اختلالات هورمونی
- بیماریهای خود ایمنی پوستی
- سرطانها و تومورهای پوستی
درمان حساسیت غذایی:
درمان علائم حساسیت غذایی بسیار زمانبر خواهد بود و شما باید صبر داشته باشید. حساسیت غذایی در تمام طول عمر سگ و یا گربهی شما همراهش خواهد بود. برای بهبود علائم در صورت صلاح دید دامپزشک، داروهایی از قبیل آنتی هیستامین برای کنترل خارش تجویز خواهند شد. اگر پت شما درگیرعفونت ثانویه هم شده باشد دامپزشک برای کنترل عفونت آنتی بیوتیک تجویزخواهد کرد.
یکی دیگر از مواردی که ممکن است دامپزشک تجویز کند اسیدهای چرب هستند. مصرف اسیدهای چرب در هنگام بروز حساسیت غذایی بسیار مفید است. اسیدهای چرب باعث میشود بدن پروستاگلدینها (که باعث بروز علائم هستند) را تولید نکند. تحقیقات نشان داده است استفاده از اسیدهای چرب ۴۰٪ باعث بهبود علائم میشود و میزان مصرف داروهای درمانی دیگر را هم کاهش میدهد. همچنین باعث میشوند در بدن بصورت طبیعی آنتی هیستامین تولید شود.
استفاده از اسیدهای چرب باید حداقل ۲ تا ۳ ماه ادامه داشته باشد تا بتواند اثرات خود را نشان دهد. اما با این حال بهترین و اصلی ترین راه درمان، حذف کامل آن ماده غذایی از رژیم غذایی است.
گاهی علائم حساسیت با شدت بیشتری بروز میکنند. مانند التهاب شدید صورت و یا حتی مشکلات شدید تنفسی که شرایط اورژانسی را پدید میآورند که به سرعت باید به دامپزشکی مراجعه کنید تا اقدامات درمانهای اورژانسی انجام شود.
یکی از انواع رژیم غذایی برای پتهای مبتلا به حساسیت غذایی استفاده از غذاهای حاوی پروتئین هیدرولیز شده است. پروتئین هیدرولیز شده، از همان منابع پروتئینی معمول است اما به مولکول های بسیار کوچک شکسته شده است. در این صورت سیستم ایمنی به آنها واکنش نشان نخواهند داد.
بایدها:
- لیستی از تمام مواد غذایی مورد مصرف سگ یا گربهی خود تهیه کرده و به دامپزشک ارائه دهید.
- تاریخچهی تمام داروهای مصرف شده توسط سگ یا گربهی خود را به دامپزشک اطلاع دهید.
- حتی مقدار کمی از مادهی حساسیتزا میتواند مشکلات جدی برای پت شما بوجود بیاورد پس هیچگاه، حتی مقدار کمی از مادهی حساسیت زا را در رژیم غذایی پت خود قرار ندهید.
- درمان حتما زیر نظر دامپزشک باید انجام شود و هیچگاه بدون مشورت دامپزشک به پت خود داروهای درمانی ندهید.
- تمام اعضای خانوادهی خود را در جریان این حساسیت غذایی قرار دهید تا سهوا باعث بروز مجدد علائم نشوند.
- استفاده از غذاهای بدون مادهی افزودنی در رژیم غذایی
- اگر نیاز است که پت خود را پانسیون کنید، حتما باید مسئول پانسیون را در جریان حساسیت غذایی سگ یا گربهی خود قرار دهید.
ممکن است حساسیت به دیگر مواد غذایی هم ایجاد شود پس این باید هر از گاهی توسط دکتر مجددا چک شود و نیاز به معاینات دورهای دارد. این موارد باید به صورت همیشگی رعایت شوند. در صورت بروز مجدد علائم سریعا باید به دامپزشک مراجعه شود.
چه زمانی به دامپزشک مراجعه کنیم؟
- در صورت بروز علائم حساسیت که در قسمت بالا بیان شد.
- اگر قادر به تنظیم برنامه غذایی صحیح برای سگ و یا گربهی خود نیستید، از دکتر دامپزشک برای تنظیم یک رژیم غذایی صحیح کمک بگیرید.
- اگر در هنگام رژیم غذایی آزمایشی محدود شده، پت شما برای مدت طولانی غذا نخورد، حتما به دامپزشک مجددا مراجعه کنید و شرایط را شرح دهید.
پیشگیری از بروز حساسیت غذایی:
پیشگیری از بروز حساسیت در بسیاری از موارد امکان پذیر نیست. اما یکی از راههایی که میتواند کمک کننده باشد، تنوع در رژیم غذایی است. تنوع باعث میشود بدن به طور پیوسته در معرض ترکیبات غذایی یکسان نباشد. اغلب صاحبان پت از ایجاد تنوع در رژیم غذایی به علت احتمال ایجاد اسهال و یا استفراغ میترسند. اگر تصمیم دارید که در رژیم غذایی پت خود تنوع ایجاد کنید حتما با دامپزشک مورد اطمینان خود مشورت کنید. دقت کنید که این تغییرات غذایی به یکباره نباشد و این تغییرات گام به گام و آهسته اعمال شود.
در صورت بروز هرگونه حساسیت غذایی و نیاز به راهنمایی، میتوانید با ما تماس برقرار کنید. بیمارستان دامپزشکی اکسیژن به صورت شبانهروزی آماده ارائه خدمات به شما میباشد.
منبع: Clinical veterinary advisor fourth edition